Το "CIES Football Observatory", μία ερευνητική ομάδα που δημιουργήθηκε το 2005 στο Διεθνές Κέντρο Αθλητικών Σπουδών που εδρεύει στο Νοσατέλ της Ελβετίας, εξέτασε για έβδομη σερί χρονιά τις πρώτες κατηγορίες από 31 πρωταθλήματα της Ευρώπης, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα και η Κύπρος.

Το δείγμα της έρευνας ήταν όλοι οι ποδοσφαιριστές που ήταν παρόντες στα ρόστερ την 1η Οκτωβρίου του 2016 και έχουν αγωνιστεί σε παιχνίδια πρωταθλήματος ή είχαν συμμετάσχει σε πρωταθλήματα επιπέδου ανδρών σε κάποια από τις δύο προηγούμενες εξεταζόμενες χρονικές περιόδους. Λόγω ιδιαιτεροτήτων της θέσης, στην έρευνα υπολογίζονται και οι δεύτεροι ή τρίτοι τερματοφύλακες των 466 εξεταζόμενων ομάδων, έστω κι αν δεν πληρούν τα κριτήρια, με συνέπεια να αυξάνουν τον συνολικό αριθμό σε 11.395 ποδοσφαιριστές (397 στην Ελλάδα, 332 στην Κύπρο).

Η έρευνα χωρίζεται σε τρία σκέλη που αφορούν τους ποδοσφαιριστές που αποτελούν προϊόντα συλλόγων, την απόκτηση ποδοσφαιριστών από το εξωτερικό και την αύξηση του αριθμού των μεταγραφών από τις ομάδες.

1. ΚΑΜΙΑ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ ΣΤΑ "ΠΡΟΙΟΝΤΑ" ΤΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ

Η FIFA ορίζει ως club-trained ποδοσφαιριστές εκείνους που έχουν περάσει τουλάχιστον τρεις σεζόν (διαδοχικές ή διακεκομμένες) ή 36 μήνες σε έναν σύλλογο, μεταξύ της ηλικίας των 15 (ή από την έναρξη της σεζόν κατά την οποία ο παίκτης γίνεται 15) και μέχρι τα 21 (ή μέχρι το τέλος της σεζόν κατά την οποία γίνεται 21). Ως εκ τούτου, ένας παίκτης μπορεί να μην έχει σύλλογο όπου "εκκολάφθηκε" ποδοσφαιρικά, μπορεί να έχει έναν ή ακόμα και δύο.

Αυτή η κατηγορία ποδοσφαιριστών εκλείπει στους συλλόγους της Super League αλλά και των υπολοίπων πρωταθλημάτων, όπως προκύπτει από την έρευνα του CIES. Από το 2009 και την πρώτη χρονιά της συγκεκριμένης έρευνας, η παρουσία των club-trained ποδοσφαιριστών συρρικνώνεται διαρκώς σε αυτές τις κατηγορίες και πλέον αντιπροσωπεύει λιγότερο από το 20% των ρόστερ. Από το 23% του 2009, φέτος οι club-trained παίκτες των υπό εξέταση κατηγοριών μειώθηκαν σε 19,2%.

Στην Ελλάδα, το συγκεκριμένο ποσοστό αγγίζει το 10,1%, αποδεικνύοντας ότι τουλάχιστον οι σύλλογοι τη Super League δεν δείχνουν εμπιστοσύνη στους παίκτες που προέρχονται είτε από τις ακαδημίες τους είτε από τη δεύτερη ομάδα τους και αναζητούν λύσεις τόσο από παίκτες άλλων ομάδων όσο και από παίκτες από το εξωτερικό.

Το ποσοστό αυτό είναι παρεμφερές με το 10% της Premier League και το 9,6% της Α' Κατηγορίας της Κύπρου και της Primeira Liga της Πορτογαλίας, ενώ το χειρότερο ποσοστό ανήκει στη Süper Lig της Τουρκίας.

Από τα προηγμένα πρωταθλήματα, η Serie A βρίσκεται πολύ κοντά στην Ελλάδα με 10,9%, ενώ και η Bundesliga δεν βρίσκεται σε καλύτερη κατάσταση με μόλις 12,7% των παικτών στα ρόστερ των συλλόγων να προέρχεται από τα "σπλάχνα" τους.

Σε πολύ καλύτερο επίπεδο βρίσκεται η γαλλική Ligue 1 (23,7%) και η ισπανική Primera Division (24,1%), ενώ τα υψηλότερα ποσοστά εμπιστοσύνης στους παίκτες που "παράγουν" δείχνουν οι ομάδες από τη Σλοβακία (31,5%) και την Ουκρανία (30,6%).

2. ΠΡΟΤΙΜΗΣΗ ΣΤΟ ΕΙΣΑΓΟΜΕΝΟ "ΠΡΟΙΟΝ"

Η ίδια έρευνα αποτυπώνει την ολοένα και αυξανόμενη τάση των συλλόγων να γεμίζουν το ρόστερ τους με ποδοσφαιριστές από το εξωτερικό.

Η ιστορική ανάλυση δείχνει ότι το 2009 το 34,8% από το ρόστερ των συλλόγων στις 31 υπό εξέταση κατηγορίες απαρτιζόταν από ποδοσφαιριστές που είχαν αρχίσει την καριέρα τους σε άλλη χώρα από εκείνη του συλλόγου.

Το ποσοστό αυτό αυξήθηκε στο 35,8% έναν χρόνο αργότερα, μειώθηκε το 2011 σε 35,6% και έκτοτε παρουσίαζε σταθερά αύξηση πλην του 2014. Εν έτει 2016, το ποσοστό έχει φτάσει το 38,7%, παρουσιάζοντας αύξηση 0,8% από πέρυσι.

Το ένα άκρο σε αυτήν την κατηγορία είναι το κυπριακό πρωτάθλημα, που απαρτίζεται περίπου στα 2/3 από ποδοσφαιριστές που "γαλουχήθηκαν" εκτός Κύπρου. Το ποσοστό ανέρχεται σε 65,4% και είναι με διαφορά το μεγαλύτερο μεταξύ των 31 κατηγοριών.

Κι αν οι Έλληνες ποδοσφαιριστές που υπάρχουν σχεδόν σε όλες τις ομάδες της Μεγαλονήσου "αλλοιώνουν" κάπως την εικόνα του πρωταθλήματος με πολλούς "ξένους", δεν ισχύει το ίδιο στην Τουρκία, της οποίας το ποσοστό έχει εκτοξευθεί στο 62% τα τελευταία χρόνια. Στην τρίτη θέση βρίσκεται η Premier League με 61,8%, επιβεβαιώνοντας τις ανησυχίες των Άγγλων για ένα πρωτάθλημα που χάνει την εθνική ταυτότητά του.

Οι ποδοσφαιριστές από το εξωτερικό είναι περισσότεροι από τους γηγενείς τόσο στο Βέλγιο (60,1%), όσο και σε Ιταλία (56,2%), Πορτογαλία (53,5%) και Σκοτία (50,5%), ενώ οριακή επικράτηση για τους γηγενείς υπάρχει στην Ελλάδα με 47,9%. Παρόμοιο το ποσοστό και της Γερμανίας (46,8%), ενώ σε απόσταση βρίσκονται οι υπόλοιπες χώρες, με την Primera Division να απαρτίζεται κατά 40% από ποδοσφαιριστές που καλλιεργήθηκαν σε άλλη χώρα.

Ενισχυμένο το εγχώριο στοιχείο είναι στο πρωτάθλημα της Σερβίας (16,1%) και της Ουκρανίας (16,2), ενώ εμπιστοσύνη στους γηγενείς δείχνουν και σε άλλες χώρες του ανατολικού μπλοκ όπως η Λευκορωσία (20,9%), η Τσεχία (24,1%) και η Ρουμανία (24,7%).

3. ΕΝΤΟΝΗ ΜΕΤΑΓΡΑΦΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Από τη στιγμή που οι σύλλογοι δεν εμπιστεύονται τους παίκτες που παράγουν είναι αναγκασμένοι να κάνουν διαρκώς μεταγραφές για να γεμίζουν τα ρόστερ τους και όπως αποδείχθηκε, μεγάλο μέρος εξ αυτών αφορά ξένους ποδοσφαιριστές.

Την 1η Οκτωβρίου του 2009, οι σύλλογοι των 31 κατηγοριών είχαν υπογράψει 9,1 παίκτες κατά μέσο όρο σε σχέση με το έμψυχο δυναμικό που είχαν δώδεκα μήνες νωρίτερα, χωρίς να υπολογίζονται οι ποδοσφαιριστές που "προβιβάστηκαν" από τις ακαδημίες ή τη δεύτερη ομάδα και υπέγραψαν συμβόλαιο με την πρώτη ομάδα.

Το 2010, ο ίδιος αριθμός αυξήθηκε σε 9,3 παίκτες και το 2011 έφτασε τους 10. Παρά τη μικρή μείωση του 2012 (9,9), από το 2013 σημειώθηκε ξανά αύξηση σε 10,3. Το 2014 και το 2015 η ίδια τιμή έμεινε σταθερή στους 10,4 καινούργιους παίκτες κατά μέσο όρο στα ρόστερ, ενώ φέτος ο ίδιος αριθμός ανήλθε σε 10,7 μεταγραφές.

Εάν στο ποσοστό νεοαποκτηθέντων παικτών που έχουν τα ρόστερ προστεθούν και οι παίκτες από τις ακαδημίες ή τις δεύτερες ομάδες, το 2009 οι καινούργιοι παίκτες μιας ομάδας απάρτιζαν το 41,2% του ρόστερ, ενώ το 2016 το ποσοστό αυτό έφτασε το 48,1%, ήτοι κάθε χρόνο αλλάζει η μισή ομάδα.

Οι σύλλογοι από τη Νότια και την Ανατολική Ευρώπη διαθέτουν την πρωτοκαθεδρία στον αριθμό μεταγραφών που πραγματοποιούν κάθε χρόνο, με τους πορτογαλικούς συλλόγους να βρίσκονται στην πρώτη θέση με 14,2 καινούργιους παίκτες την 1η Οκτωβρίου και τους κυπριακούς και βουλγαρικούς συλλόγους να ακολουθούν με 14,1 μεταγραφές.

Η Ελλάδα βρίσκεται στην 9η θέση μεταξύ των 31 χωρών, με τις 16 ομάδες της Super League να έχουν πραγματοποιήσει 12,1 προσθήκες στο ρόστερ τους σε σχέση με πέρυσι. Από κάτω βρίσκεται η Ιταλία με 11,5, ενώ η Ισπανία βρίσκεται πολύ πιο χαμηλά με 10,4. Η Γαλλία με 9,4, η Αγγλία με 9,3 και η Γερμανία με 8,4 αποδεικνύουν ότι δεν αναζητούν τη βελτίωση αποκλειστικά μέσω μεταγραφών.

Οι πιο υπομονετικοί σύλλογοι είναι αυτοί της Αυστρίας και της Σουηδίας με λιγότερες από 8 μεταγραφές ανά σύλλογο, ενώ ακολουθούν Ουκρανία, Δανία, Νορβηγία και Ολλανδία.

4. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Οι ακαδημίες και δη των μεγάλων ομάδων στην Ελλάδα είχαν υποτιμηθεί τα τελευταία χρόνια από τις ίδιες τις ομάδες. Από τις πιο μεγάλες της Super League όπως ο Ολυμπιακός και ο Παναθηναϊκός, μέχρι τις πιο μικρές, καμία δεν χρησιμοποιεί παίκτες που έχει παράξει, εκτός κι αν έχει υποστεί κυρώσεις από την ΕΠΟ και βρίσκεται σε καθεστώς απαγόρευσης μεταγραφών, με συνέπεια να είναι αναγκασμένη να χρησιμοποιεί αρκετούς "δικούς" της παίκτες.

Τα συμπεράσματα της έρευνας δεν είναι πρωτάκουστα για το ελληνικό κοινό, ωστόσο επιβεβαιώνει ότι το φαινόμενο αυτό είναι διεθνείς. Η υπόθεση Μποσμάν άνοιξε τα σύνορα και πλέον όλες οι ομάδες αναζητούν την εύκολη και γρήγορη λύση μέσα από τις μεταγραφές, ανεξαρτήτως τοποθεσίας, ηλικίας ή προδιαγραφών.

Αρκετοί ποδοσφαιριστές αφήνουν την ομάδα στην οποία αναπτύχθηκαν ως παίκτες προτού συμπληρώσουν τα 21 χρόνια τους είτε επειδή δέχθηκαν πρόταση για μεταγραφή είτε σε αναζήτηση χρόνου συμμετοχής, με συνέπεια ένα "γαϊτανάκι" που επηρεάζει όλες τις χώρες.

Παραδείγματα όπως του Νίκου Βέργου που διανύει τη δεύτερη σεζόν στην Ισπανία ή του Δημήτρη Διαμαντάκου που αγωνίζεται από πέρυσι στη δεύτερη κατηγορία της Γερμανίας αφού κανείς τους δεν βρήκε θέση στο ρόστερ του Ολυμπιακού μειώνουν το ποσοστό αξιοποίησης "προϊόντων" των ακαδημιών και ταυτόχρονα αυξάνουν τόσο το ποσοστό ξένων παικτών στα υπόλοιπα πρωταθλήματα όσο και τον αριθμό μεταγραφών.

Η διογκούμενη αστάθεια στα ρόστερ των συλλόγων, με τις συνεχείς αλλαγές από χρονιά σε χρονιά έχει αυξητικές τάσεις και όσο οι ομάδες προτιμούν τη λύση των μεταγραφών και όχι της "σφυρηλάτησης" και αξιοποίησης του όποιου ταλέντου διαθέτουν στις ακαδημίες τους, η ποδοσφαιρική Ευρώπη εξελίσσεται στο καλύτερο παράδειγμα εφαρμογής μιας ηπείρου χωρίς σύνορα.

Από sport24.gr - Κώστας Μπράτσος

Αν επιθυμείτε κάποια πληροφορία μπορείτε να επικοινωνήσετε τηλεφωνικά με την SOCCERPROMO 

καλώντας στο Τμήμα Τηλεφωνικής Εξυπηρέτησης 8 με 23.00 ολες τις μερες της εβδομαδας

875 876 83 58

Χρέωση 0,75€/1’(συμπ. ΦΠΑ)

Οι υπηρεσίες του Call Center της SOCCERPOMO αποτελούν τον πιο αποτελεσματικό τρόπο για την αμφίδρομη επικοινωνία 

από σταθερά & κινητά

875 876 83 58

Χρέωση 0,75€/1’(συμπ. ΦΠΑ)