Θεωρείται δικαίως ως ένας από τους πιο καινοτόμους προπονητές στην Ευρώπη. Το FourFourTwo εξετάζει με λεπτομέρειες τις αρχές που διαίπουν τη δουλειά του περίφημου τελειομανή.
Πεπ Γκουαρδιόλα: Πίσω από την ιδιοφυΐα
Ποτέ μην αμφισβητείς τον Πεπ. Είναι άνθρωπος, που θέλει να νιώθει την αγάπη από της διοίκηση μέχρι τους φροντιστές, προκειμένου να μπορέσει να περάσει την επαναστατική φιλοσοφία του στον σύλλογο. Τα πάντα άλλαξαν στη σχέση του με την Μπαρτσελόνα, όταν ο Ροσέλ αντικατέστησε τον Λαπόρτα στη διοίκηση, καθώς δεν εμπιστευόταν τον πρώτο. Αυτό έπαιξε τεράστιο ρόλο στην αποχώρησή του, με τον Πεπ να ταξιδεύει 6.000 χιλιόμετρα, προκειμένου να περάσει έναν χρόνο στη Νέα Υόρκη και να γεμίσει τις μπαταρίες του.
Στην Μπάγερν, οι σχέσεις με τον επί σειρά ετών γιατρό Χανς-Βίλχελμ Μίλερ-Βόλφαρτ οδήγησε στην παραίτηση του τελευταία μετά από 38 ολόκληρα χρόνια σχέσης με τον σύλλογο. Πριν ο Ούλι Χένες βρεθεί στη φυλακή για φορολογική απάτη, γευμάτισε κάθε μέρα με τον Γκουαρδιόλα, με τους δυο τους να μοιράζονται άπειρες ιστορίες.
Αν και με τον Ρουμενίγκε, που είναι μεγάλος του θαυμαστής, πίνουν που και που καφέ, η σχέση του δεν έχει καμία σχέση με εκείνη με τον Χένες. Τον Ιούλιο του 2015 η σχέση τους, μάλιστα, πέρασε κρίση κατά τη διάρκεια περιοδίας στην Κίνα. Το ίδιο ισχύει και με τους παίκτες του. Οι φήμες τον ήθελαν να έχει ζητήσει την απομάκρυνση των Ντιέγκο Άλβες και Πικέ στην τελευταία του στη σεζόν στην Μπαρτσελόνα, όμως τελικά ήταν εκείνος που αποχώρησε. Στήριξέ τον, δώσ' του αυτά που θέλει ή αποχωρεί.
Η επικοινωνία είναι κλειδί
Θα το θέσουμε πολύ απλά: ο Γκουαρδιόλα λατρεύει να μιλάει για ποδόσφαιρο. Είναι μία διαδικασία, που ξεκινάει από τη στιγμή που θα γνωρίσει τους παίκτες του και συνεχίζεται στις προπονήσεις. «Μας διορθώνει συνέχεια και μας εξηγεί τι ακριβώς θέλει από εμάς», είχε αποκαλύψει ο Ντάνι Άλβες. Τα εύσημα έρχονται μόνο όταν οι παίκτες το αξίζουν.
Ο Γκουαρδιόλα συνηθίζει να περνάει δύο ώρες κάθε μέρα, συζητώντας με τους παίκτες σε προσωπικό επίπεδο, ώστε εκείνοι να κατανοήσουν πλήρως τι θέλει από αυτούς. Από τους μεγάλους κερδισμένους της Μπάγερν είναι ο Ζερόμ Μπόατενγκ, που έχει βελτιωθεί πάρα πολύ, ενώ ο Λαμ συνεχίζει να περνάει έξτρα 15' μετά το τέλος κάθε προπόνησης, βελτιώνοντας τις ικανότητές του στη μεσαία γραμμή. Για άλλους παίκτες, επιρρεπείς σε τραυματισμούς, όπως ο Φρανκ Ριμπερί, το λιγότερο είναι καλύτερο.
«Ο Πεπ δε σου δίνει απλά εντολές», είχε ο πει ο Πικέ. «Σου εξηγεί και γιατί πρέπει να το κάνεις». Ξέρει τους παίκτες του καλύτερα από κάθε άλλον. Έκλαψε μαζί με τον Χόιμπιεργκ, όταν τον Απρίλιο του 2014 ο Δανός είχε χάσει τον πατέρα του από καρκίνο. Θέλει ένα ρόστερ 20 παικτών, καθώς δε θέλει να λέει σε πολλούς παίκτες συνέχεια ότι μένουν εκτός αποστολής.
Προσέχει τι λέει, γιατί εννοεί τα πάντα. «Παιδιά, είστε όλοι εκπληκτικοί», είχε πει στους παίκτες του το 2010 πριν το ματς της Μπαρτσελόνα με την Βιγιαρεάλ, που έκρινε τον τίτλο λίγες ημέρες πριν το ματς με την Ίντερ του Μουρίνιο για το Champions League. «Θέλω να σας πω ένα πράγμα: αν χάσουμε τον τίτλο, μην ανησυχείτε». Τελικά κέρδισαν. 4-0.
Προσαρμόζεται στην τακτική
Το ίδιο περιμένει και από τους παίκτες του. Γιατί; Επειδή ο Γκουαρδιόλα καταλαβαίνει από πολύ μικρός περίπλοκη τακτική. «Τώρα, θα παίξεις ως false winger» του είχε πει ο Οριόλ Τορτ όταν ήταν 13 ετών και η ομάδα του έχανε με 1-0 από την Καρμέλ στο ημίχρονο. Δεν ήταν και ό,τι πιο εύκολο. Παρόλα αυτά, ο Γκουαρδιόλα τα κατάφερε.
«Είχαμε κερδίσει 3-1 και ακούμπησα περισσότερες φορές την μπάλα μέσα σε 15' από ότι σε ολόκληρο το πρώτο ημίχρονο», είχε γράψει στην αυτοβιογραφία του. «Ο Τορτ ξέρει περισσότερο ποδόσφαιρο από εκείνους που το εμπνεύστηκαν».
Χτίζει την ομάδα γύρω από έναν «μαέστρο»
Στην Μπαρτσελόνα ήταν κυρίως ο Μπουσκέτς. Άλλες φορές οι Τσάβι και Ινιέστα. Στην Μπάγερν Τιάγκο, Τσάμπι Αλόνσο και Λαμ έχουν όλοι βρεθεί σε αυτόν τον ρόλο. Σε κάθε ματς ο Γκουαρδιόλα διαλάγει τη «σταθερά» του, τον παίκτη που θα πρέπει να εξασφαλίσει ότι η ανάπτυξη δε θα σταματάει.
Το 2001 στην αυτοβιογραφία του είχε γράψει: «Ο Κρόιφ συνήθιζε να μου λέει ότι κάθε φορά που μου έκαναν φάουλ, το λάθος ήταν δικό μου γιατί είχα κρατήσει για πολύ ώρα την μπάλα. Έπρεπε να τη δώσω όσο πιο γρήγορα γινόταν». Αυτό είναι κάτι που ζητάει, πλέον, από τους παίκτες του, τους οποίους ονομάζει «παίκτες παύσης». Μπορούν να κρατήσουν την μπάλα για... μισό δευτερόλεπτο περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο μέσο, αναγκάζοντας τον αντίπαλο να αλλάξει θέση. Κάτι που έκανε και εκείνος στις μέρες του. «Προσπαθούσα να ξεγελάσω τον αντίπαλο στο να σκεφτεί ότι θα έκανα ξανά πάσα», είχε πει στο βιβλίο Pep Confidential το 2014. «Και τότε, τους άνοιγα στα δύο, βρίσκοντας την πάσα υπό καλύτερες προϋποθέσεις.
Η απόφασή να παίξει ο Λαμ στη μεσαία γραμμή βασιζόταν σε αυτή την ικανότητα. «Είναι ιδιοφυής», λέει ο Γκουαρδιόλα για τον αρχηγό του. «Καταλαβαίνει με εκπληκτικό τρόπο το παιχνίδι. Ξέρει πάντα τι να κάνει και που να κινηθεί. Ο τύπος είναι απίστευτος». Ο Λαμ, λοιπόν, οργανώνει ολόκληρη τη μεσαία γραμμή και όλοι κινούνται γύρω του.
Μόνο οι πιο έξυπνοι παίκτες μπορούν να αντεπεξέλθουν σε αυτόν τον ρόλο. Όταν ο Γκουαρδιόλα θέλει απόλυτη κυριαρχία στην κατοχή, τότε επιλέγει τον Τιάγκο, τον παίκτη που απαίτησε με το περίφημο: «ή αυτός ή κανένας», όταν είχε αντικαταστήσει τον Χάινκες το 2013. «Η βάση είναι απλή. Κατοχή και κάθετες πάσες», είχε εξηγήσει ο Τιάγκο στο FourFourTwo, συγκρίνοντας τις δύο ομάδες του Γκουαρδιόλα. «Φυσικά, κάθε ομάδα είναι διαφορετική, όμως κάθε ομάδα του Πεπ πάντα θέλει να έχει την κατοχή. Είναι η νοοτροπία του».
Η ένταση
Δεν είναι κάτι καινούριο. Προσέχει την παραμικρή λεπτομέρεια στις προπονήσεις και θέλει να ελέγχει τα πάντα. Από την τακτική και τον επόμενο αντίπαλο μέχρι τους μελλοντικούς μεταγραφικούς στόχους. Μόνο αν καταλάβει ακριβώς πώς κινούνται οι παίκτες του και πώς αντιδρούν σε διάφορες καταστάσεις, μπορεί να περάσει τη φιλοσοφία του σε απόλυτο βαθμό.
Ο βοηθός του, Μανέλ Εστιάρτε ονομάζει αυτό το σύστημα ως τον «κανόνα των 32 λεπτών». Σε αυτό το διάστημα, ο Γκουαρδιόλα μπορεί να αφήσει στην άκρη το ποδόσφαιρο, να παίξει με τα παιδιά του, να βγει για δείπνο. Τότε, μετά από μισή περίπου ώρα ή θα κλειστεί πίσω στο γραφείο του ή το μυαλό του θα φέρνει και πάλι στροφές γύρω από την στρογγυλή θεά. Ο Εστιάρτε είχε πει στην El Confidential: «μπορεί να σε κοιτάζει επίμονα, να κουνάει καταφατικά το κεφάλι του σε αυτά που του λες, όμως στην πραγματικότητα δεν ακούει τίποτα, παρά μόνο σκέφτεται πώς θα περιορίσει τον αντίπαλο αριστερό μπακ».
Η αμυντική φιλοσοφία
Μπορεί να μην είναι το πρώτο πράγμα που σου έρχεται στο μυαλό, όταν μιλάς για τον Γκουαρδιόλα, όμως ο Καταλανός αφιερώνει περισσότερες προπονήσεις στην αμυντική λειτουργία από οτιδήποτε άλλο. Και φαίνεται. Μέχρι το τέλος του πρώτου γύρου της φετινής σεζόν η Μπάγερν είχε δεχθεί 49 γκολ σε 85 παιχνίδια στην Bundesliga, κρατώντας 50 φορές το μηδέν.
«Η επίθεση βασίζεται περισσότερο στο ταλέντο», είχε πει κάποτε. «Η άμυνα συνδέεται με τη δουλειά. Η στρατηγική είναι πολύ σημαντική, αν θέλουμε να κάνουμε πολλές επιθέσεις». Ο Χάβι Μαρτίνεθ έπρεπε ουσιαστικά να μάθει από την αρχή πώς να παίζει στην άμυνα, παρά το γεγονός ότι το είχε κάνει με απόλυτη επιτυχία στην Μπιλμπάο. Για έξι μήνες κάποιες φωνές κατέκλυζαν το προπονητικό κέντρο της Μπάγερν (πάντα στα ισπανικά): «Χάβι, πήγαινε μπροστά!», «όχι, όχι τώρα Χάβι!», «Χάβι κοίτα τον Ντάντε!».
Όλα, όμως, δούλεψαν. Ο Μαρτίνεθ τώρα είναι ένας από τους καλύτερους στην Ευρώπη στη θέση του. Και πολύ σημαντικός στο πλάνο του Πεπ. «Έχουμε δουλέψει πάρα πολύ στην τακτική», αποκαλύπτει ο Μαρτίνεθ. «Μου έχει δείξει 200 βίντεο και μου έμαθε τις ιδέες του: πότε να κινούμαι χωρίς την μπάλα, πότε να μαρκάρω, πώς να παίρνω τη σωστή θέση. Έχει μία ιδέα και ξέρει πώς να σου την διδάξει. Είναι απίστευτος».
Αυτό που θέλει περισσότερο ο Γκουαρδιόλα από τους αμυντικούς του είναι να κινούνται ως «ένας». Κάτι σαν έναν οργανισμό. Αν όλα γίνουν σωστά, όλοι οι χώροι θα έχουν καλυφθεί με τη βοήθεια των ακραίων μπακ και των μέσων. Κατά μέσο όρο η δική του Μπάγερν αμύνεται 7 μέτρα πιο ψηλά σε σχέση με εκείνη του Χάινκες. Είναι κάτι που πετυχαίνει μετά από ατελείωτες ώρες προπονήσεων. Η στρατηγική του, όμως, δεν τελειώνει όταν η ομάδα του έχει την μπάλα. Θα πρέπει να ανέβει ως σύνολο στο γήπεδο, ώστε να προστατευθεί από τις αντεπιθέσεις του αντιπάλου.
Μισεί το Tiki-Taka
Ναι, είναι αλήθεια. «Το Tiki-Taka είναι ένας χάλια όρος». Είναι μία φράση που είχε χρησιμοποιήσει ο Χαβιέρ Κλεμέντε και την έχει επαναλάβει πολλές φορές. «Σημαίνει να πασάρεις την μπάλα απλά για να την πασάρεις, χωρίς να έχεις στόχο να επιτεθείς. Δεν πρόκειται να επιτρέψω στους εξαιρετικούς μου παίκτες να κάνουν αυτό το πράγμα». Πολλοί προσπαθούν να αντιγράψουν την τακτική του Γκουαρδιόλα, όμως βλέπουν την κατοχή ως τον απώτερο σκοπό.
Με αυτόν τον τρόπο μετατρέπουν μία επιθετική φιλοσοφία, που είναι βασισμένη στη συνεχή κίνηση και στην ελευθερία, σε κάτι αμυντικό. Απαιτείται τεράστια ένταση, καθώς ο Γκουαρδιόλα πιστεύει ότι είναι ο μοναδικός τρόπος, για να γυμναστούν οι μύες των παικτών για συγκεκριμένες κινήσεις.
Το πιο σημαντικό στοιχείο είναι το rondo (το παρακάτω διάγραμμα), με το οποίο ξεκινάει κάθε προπόνηση. «Το μυστικό είναι να υπερφορτώσεις τη μία πλευρά, ώστε ο αντίπαλος να αναγκαστεί να αλλάξει την άμυνά του για να το αντιμετωπίσει», είχε πει ο Γκουαρδιόλα στην El Confidential. «Όταν το έχεις καταφέρει, κάνεις επίθεση και σκοράρεις από την άλλη πλευρά. Γι’ αυτό θα πρέπει να έχεις ξεκάθαρη ιδέα, που θα πασάρεις την μπάλα».
Για να φτάσουν σε αυτό το σημείο, οι παίκτες του θα πρέπει να βελτιώσουν την φυσική τους κατάσταση. Όλα, όμως, γίνονται με την μπάλα. Δεν υπάρχει άσκοπο τρέξιμο. «Προπονούμαστε στη μέγιστη ένταση», είχε πει το 2013. «Ακόμη και όταν πρόκειται για τα rondos: είναι 100% προσπάθεια αλλιώς δεν τα κάνεις όλα. Αν δεν αρέσουν στους παίκτες, τότε μπορούν να επιλέξουν να τρέχουν στα βουνά. Σε αυτή την περίπτωση, όμως, δε θα καταφέρουν όσα οι υπόλοιποι».
Ο Lorenzo Buenaventura έχει αναλάβει τη φυσική κατάσταση και οι ασκήσεις του είναι περίπλοκες, όμως έχουν αποτέλεσμα. «Ήταν δύσκολα», θυμήθηκε ο Λαμ για το τέλος της πρώτης σεζόν του Γκουαρδιόλα στην Μπάγερν. «Ήταν, όμως, απαραίτητο, καθώς είχαμε κερδίσει τα πάντα πριν από εκείνον. Ο Πεπ ήθελε να μας διδάξει κάτι καινούριο». Λίγες εβδομάδες μετά το ξεκίνημα της πρώτης του σεζόν η Μπάγερν είχε πετύχει ένα εκπληκτικό γκολ, που χρειάστηκε 94 πάσες, στο ματς με την Μάντσεστερ Σίτι για το Champions League.
Είναι καινοτόμος της τακτικής
Ο Γκουαρδιόλα παρακολουθεί τα τελευταία 6 ματς του επόμενου αντιπάλου του συν άλλα στιγμιότυπα, που έχει ξεχωρίσει ο υπεύθυνος του τμήματος ανάλυσης, Planchart. Πάντα θα ψάξει να βρει τον τρόπο, με τον οποίο η ομάδα θα φτάσει στη νίκη. «Είναι η στιγμή που η δουλειά μου βρίσκει πραγματικά νόημα», όπως έχει πει ο ίδιος.
Η χρησιμοποίηση του Λιονέλ Μέσι ως false 9 για μόλις δεύτερη φορά στο Clasico τον Μάιο του 2009 είναι η πιο διάσημη καινοτομία του. Τη νύχτα πριν από εκείνο το ντέρμπι, είχε καλέσει τον Μέσι στο γραφείο του στο Camp Nou στις 10 και μισή, ώστε να του δείξει ακριβώς τους χώρους που ήθελε να εκμεταλλευτεί.
Μία άλλη καινοτομία ήταν η επιθυμία του να δημιουργεί υπεραριθμίες ακόμη από την άμυνα. Έτσι, ο Πικέ ανέβαζε την μπάλα στην Μπαρτσελόνα και τώρα το κάνει ο Μπόατενγκ στην Μπάγερν. «Δεν είμαι καινοτόμος», λέει ο Γκουαρδιόλα. «Είμαι κλέφτης ιδεών». Είναι αλήθεια ότι η επιρροή του Κρόιφ και του Φαν Χάαλ είναι αδιαμφισβήτητες. Ο ίδιος ο Πεπ έχει γράψει: «Ήταν πολύ κοντά στην τελειότητα. Έδωσαν μαθήματα ποδοσφαίρου σε όλους».
Παίκτες-κλειδιά
Είτε μιλάμε για την Μπαρτσελόνα είτε για την Μπάγερν, ένα πράγμα είναι σταθερό στο οπλοστάσιο του Γκουαρδιόλα: η μπάλα πρέπει να φτάνει στους καλύτερούς του παίκτες με όσο το δυνατόν περισσότερο χώρο για εκείνους. Αυτή τη δουλειά στην Καταλωνία την έκαναν οι Τσάβι και Ινιέστα. Στην Μπάγερν οι Ρόμπεν και Ριμπερί. Οι δύο πρώτοι λειτουργούσαν ανάμεσα στις γραμμές, με στόχο να τροφοδοτήσουν τον Μέσι. Σε αντίθεση, οι άλλοι δύο είναι ακραίοι, που συγκλίνουν και δημιουργούν συνεχώς ρήγματα.
Για να το πετύχει αυτό, ο Γκουαρδιόλα έχει δημιουργήσει ένα γήπεδο προσομοίωσης με τα παιχνίδια στην προπόνηση: αποτελείται από 5 κάθετες και 4 οριζόντιες γραμμές, που σηματοδοτούν ζώνες. Εκεί που το χρώμα είναι πιο ανοιχτό, θέλει να κινούνται οι καλύτεροί του παίκτες. Υπάρχουν κανόνες: απαγορεύονται να βρίσκονται περισσότεροι από 3 παίκτες σε αυτή τη ζώνη την ίδια στιγμή. Για τις κάθετες ζώνες μειώνονται στους 2.
Για παράδειγμα, αν ο Ριμπερί συγκλίνει από τα αριστερά, ο Αλάμπα θα πρέπει να κάνει το overlap. Κάποιος θα πρέπει να καλύψει τον Αυστριακό, όμως, και ένας από τους μέσους θα πρέπει να περάσει αριστερά. Αν ένας κανόνας σπάσει στην προπόνηση, τότε ο Γκουαρδιόλα επεμβαίνει και κάνει παρατηρήσεις. «Αυτό συμβαίνει σε κάθε γαμ… παιχνίδι!», είχε φωνάξει σε μία προπόνηση στην Ντόχα το 2014, με το βίντεο να γίνεται viral στο YouTube. Δεν πρέπει να εκνευρίζεις τον Πεπ…
Η διατροφή είναι πολύ σημαντική
Για να είσαι ποδοσφαιριστής παγκόσμιας κλάσης, θα πρέπει να προσέχεις τη διατροφή σου. Αν ο Γκουαρδιόλα δει γλυκά κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας, τότε φωνάζει αμέσως διατροφολόγο. Είναι υποχρεωτικό οι παίκτες να τρώνε αυτό που τους δίνει ο τελευταίος. Όταν μόλις 4 παίκτες το έκαναν μετά από ένα παιχνίδι με τη Νυρεμβέργη τον Αύγουστο του 2013, ο Γκουαρδιόλα τα έχωσε στους υπόλοιπους: «Δεν πρόκειται να σας το ζητήσω ξανά. Πρέπει να τρώτε μέσα σε μία ώρα μετά το ματς και από τη στιγμή που είστε όλοι επαγγελματίες, παίζοντας στο υψηλότερο επίπεδο, πιστεύω ότι θα το κάνετε από εδώ και πέρα».
Δεν υπάρχει χώρος για ρομαντισμό
Στο κέντρο όλων βρίσκεται πάντα η επιθυμία του να κερδίσει. Ο Γκουαρδιόλα άφησε την Μπαρτσελόνα και επέλεξε την Μπάγερν, καθώς ήθελε να αποδείξει ότι μπορούσε να τελειοποιήσει την κληρονομιά που άφησε ο Γιουπ Χάινκες. Πριν υπογράψει στους Βαυαρούς, έκανε έρευνα για κάθε ομάδα της Bundesliga, για να καταλάβει τον τρόπο με τον όποιο γίνονταν οι αντεπιθέσεις.
Πέρασε πολλές ώρες, παρακολουθώντας βίντεο, μιλώντας στους παίκτες του και αναλύοντας κάθε λεπτομέρεια. Ο Τιάγκο συμφωνεί. «Ξέρεις πώς θέλει να παίξεις και πώς να το συνδυάσει με τις ικανότητές σου. Αυτός είναι ο τρόπος για να έρθουν καλά αποτελέσματα. Οι παίκτες στο τέλος θα είναι πτώματα. Τόσο έντονα δουλεύει ο Πεπ».
Ο «τρίτος» παίκτης
Ο τρόπος που οι ομάδες του Γκουαρδιόλα δημιουργούν χώρους είναι διατηρώντας το πλάτος. Αν το παιχνίδι αναπτύσσεται από δεξιά, ο ακραίος στα αριστερά θα πρέπει να μένει στην γραμμή, ώστε να μην υπάρχει συνωστισμός.
«Οι παίκτες που πρέπει να παίζουν δεξιά δεν έχουν το δικαίωμα να βρεθούν αριστερά και εκείνοι που παίζουν αριστερά δεξιά», είχε εξηγήσει ο Ανρί στο Sky Sports. Είναι αυτό που ο Γκουαρδιόλα ονομάζει «τρίτος παίκτης». Είναι μία προέκταση σε μία παραλλαγή του rondo, ώστε να αποφεύγεται το αντίπαλο πρέσινγκ, περιμένοντας την κατάλληλη στιγμή για να αλλάξεις το παιχνίδι. Είναι ένας από τους λόγους που ο Τσάμπι Αλόνσο βρέθηκε αμέσως στην ενδεκάδα της Μπάγερν είτε στην άμυνα είτε στη μεσαία γραμμή.
Είναι ένα σύστημα που ο Γκουαρδιόλα έμαθε από την dream team του Κρόιφ. Στην αυτοβιογραφία του ο Πεπ περιγράφει αυτή την τακτική ως «pels extrems I amb els extrems». Μία υπέροχη καταλανική φράση που σημαίνει: «στο όριο με τους ακραίους».
Υπάρχει χώρος, όμως, για αυτοσχεδιασμό. Από τη στιγμή που οι παίκτες του θα βρεθούν στο 1/3 της επίθεσης, έχουν απόλυτη ελευθερία. «Συνήθιζε να μου λέει», θυμήθηκε ο Ανρί. «Η δουλειά μου είναι να σας φτάσω μέχρι εκεί. Η δουλειά σας είναι να τελειώσετε τη φάση. Ήταν ο χώρος που ήμασταν απόλυτα ελεύθεροι. Αν δεν κάνεις, όμως, αυτό που σου ζητάει, τότε θα έχεις μπελάδες. Όταν ο Πεπ έχει πλάνο, σεβάσου το πλάνο του».
Ο Γάλλος ξέρει καλά από τη δική του εμπειρία. Το 2008 ήταν εκνευρισμένος από το γεγονός ότι δεν είχε ακουμπήσει και πολλές φορές μπάλα στο πρώτο ημίχρονο στο ματς με την Σπόρτινγκ για το Champions League στη Λισαβόνα. «Μπορούσα να τον ακούσω να είναι εκνευρισμένος, όμως εγώ συνέχιζα να παίζω αλλού, για να παίρνω την μπάλα», παραδέχθηκε ο Ανρί. «Πέτυχα ένα γκολ και στο ημίχρονο με έβγαλε». Ο κάθε παίκτης πρέπει να παίζει τον ρόλο του, αλλιώς θα υπάρξουν συνέπειες.
Δεν είναι… ταλιμπάν
Πολλά λέγονται για το στυλ παιχνιδιού του Γκουαρδιόλα στην Μπαρτσελόνα, όμως προσαρμόστηκε στις διαφορετικές απαιτήσεις της Μπάγερν. Βλέπουμε σέντρες, βαθιές μπαλιές και άλλα που θεωρούσαμε «απαγορευμένα». «Δεν είμαι κάτι σαν ταλιμπάν. Δεν είμαι κάθετος», είχε πει ο Πεπ στην El Confidential. «Είμαι ευχαριστημένος με το να υπάρχει εξέλιξη. Μην μου ζητάτε, όμως, σας παρακαλώ να κάνω κάτι στο οποίο δεν πιστεύω».
Και αν δεν κάνεις αυτό που πιστεύει, τότε θα βρεθείς εκτός πλάνων. Ο Γκουαρδιόλα δεν πρόκειται να κάνει πίσω σε έναν παίκτη, που δεν θέλει να ταιριάξει στα πλάνα του. Μαρτίνεθ, Μπόατενγκ, Λαμ και Ριμπερί είναι μόνο κάποιοι από εκείνους, που έπρεπε να κάνουν έξτρα προσπάθεια να αλλάξουν για τον προπονητή τους. «Σ’ αγαπώ, Πεπ», του είχε πει ο Γάλλος το 2014. «Είμαι ένα λαϊκό παιδί, όμως πάντα θα είσαι στην καρδιά μου».
Ο Πεπ, όμως, ακόμα τα βρίσκει σκούρα στο να κουμαντάρει παίκτες με δύσκολους χαρακτήρες. Ετό, Ιμπραΐμοβιτς και Μάντζουκιτς είναι κάποιες από αυτές τις περιπτώσεις. «Ο Γκουαρδιόλα με απογοήτευσε, καθώς δε μου φέρθηκε με σεβασμό. Ήταν πολύ καλύτερα με τον Χάινκες», είπε ο Κροάτης, που μετά την πρώτη σεζόν του Καταλανού έφυγε για την Ατλέτικο Μαδρίτης. Την ίδια έλλειψη σεβασμού διαπίστωσαν και οι άλλοι δύο.
Η προτίμηση του Γκουαρδιόλα στο false nine μπορεί να μην τους βοήθησε, όμως ο Λεβαντόφσκι αποδεικνύει ότι αν είσαι διατεθειμένος να προσαρμοστείς, ο Πεπ θα αλλάξει την τακτική για χάρη σου. Την ημέρα που ο Ντάγκλας Κόστα έφτασε στο Μόναχο, ο νέος του προπονητής τον ρώτησε: «είσαι έτοιμος να ανοίξεις το μυαλό και τους ορίζοντές σου, για να μάθεις πώς να παίζεις ποδόσφαιρο;». Ο Βραζιλιάνος παίζοντας στα αριστερά, που δεν είχε συνηθίσει και τόσο, είναι από τις αποκαλύψεις της σεζόν.
Παίρνει πάντα ρίσκο
Η πίστη του Γκουαρδιόλα στις ιδέες του, μπορεί στο τέλος να είναι και ο κρυπτωνίτης του. Όταν έφερε το 3-4-3 στην Μπαρτσελόνα τη σεζόν 2011-12, τα αποτελέσματα δεν ήταν σταθερά. Ήθελε να προκαλέσει μία ομάδα, που είχε κερδίσει τα πάντα.
Οι παίκτες του δεν ήταν συνηθισμένοι σε τέτοιο σύστημα, έχασαν το πρωτάθλημα από την Ρεάλ του Μουρίνιο και έμειναν εκτός Champions League από την Τσέλσι στα ημιτελικά. Όταν βρίσκεται αντιμέτωπος με δύο επιλογές, πάντα επιλέγει την πιο επιθετική. «Ο Πεπ θα προτιμούσε να πεθάνει, παίζοντας επιθετικά, παρά να μείνει ζωντανός, παίζοντας αμυντικά», είχε πει ο Τιερί Ανρί.
Υπάρχουν πολλά να θαυμάσεις σε αυτό. Στα μεγαλύτερα ματς της Μπάγερν, όμως, μέχρι τώρα, το πλάνο του απέτυχε παταγωδώς. Το 2014 στα ημιτελικά του Champions League παραδόθηκε στις ορέξεις της Ρεάλ, που διέλυσε με 4-0 τους Βαυαρούς στο Μόναχο.
Μετά από έναν περίπου χρόνο, υπήρξαν και πάλι πολλά ερωτηματικά μετά την απόφασή του να παίξει με 3άδα στην άμυνα (Μπόατενγκ, Ραφίνια, Μπενάτια) απέναντι στην Μπαρτσελόνα. «Ο Γκουαρδιόλα ίσως να είναι ο μοναδικός προπονητής στον κόσμο, που θα έπαιζε έτσι στο Camp Nou», είχε πει ο Γκάρι Νέβιλ. «Όλοι οι άλλοι θα σκέφτονταν: πώς θα καταφέρουμε να τους σταματήσουμε;». Μετά από 20’ αναγκάστηκε να αλλάξει τη διάταξη και να παίξει με 4 στην άμυνα. Η Μπάγερν έχασε με 3-0 και η υπόθεση πρόκριση είχε ουσιαστικά τελειώσει…
Κολλημένος με την ρουτίνα
Τίποτα δεν αφήνεται στην τύχη. Η ίδια διαδικασία ακολουθείται κάθε φορά. Η προετοιμασία πριν από κάθε παιχνίδι βοηθάει τον 44χρονο να ηρεμήσει. Δύο ημέρες πριν το παιχνίδι, ο Γκουαρδιόλα και ο βοηθός του, Τορέντ, θα αναλύσουν τα δεδομένα και τα βίντεο ο καθένας στο γραφείο του, ώστε η άποψη του ενός να μην επηρεάσει την άποψη του άλλου.
Αυτή η διαδικασία διαρκεί για ώρες. Σταματάει ανά διαστήματα για τις απαραίτητες σημειώσεις και τις συζητήσεις με τον γιο του Μάριους και την κόρη του Μαρία, που φαίνεται ότι συμμερίζονται την τρέλα του για τακτική. Κάθε φορά διεξάγονται 3 συζητήσεις με την ομάδα. Η πρώτη, μία ημέρα πριν το ματς. Θα γίνει ανάλυση με βίντεο, ώστε να δουν πώς σκοπεύει ο αντίπαλος να κάνει αντεπιθέσεις.
Η δεύτερη, το πρωί του αγώνα με λεπτομέρειες για τα στημένα σε επίθεση και άμυνα. Και τέλος, δύο ώρες πριν τη σέντρα, όπου ο Γκουαρδιόλα θα εστιάσει αποκλειστικά στην επιθετική στρατηγική και στο κίνητρο.
Αποτελεί μάλλον έκπληξη, όμως ποτέ δεν μπαίνει στα αποδυτήρια πριν το ματς, καθώς πιστεύει ότι είναι χώρος των παικτών. Η ρουτίνα επεκτείνεται και τα διάρκεια των αγώνων. Ο υπεύθυνος ανάλυσης, Πλανκάρτ, θα στείλει φωτογραφίες με συγκεκριμένες κινήσεις στο iPad του Τορέντ, που είναι στον πάγκο. Το ημίχρονο είναι η μοναδική στιγμή, που ο Γκουαρδιόλα μπαίνει στα αποδυτήρια.
Μετά το παιχνίδι είναι η στιγμή που είναι πιο χαλαρός. Ακόμα δεν μπορεί να φάει από την ένταση, όμως μιλάει με όλους. Μοιάζει η αδρεναλίνη να έχει φύγει από τον οργανισμό του και τότε αρχίζει η πλάκα. Θα επιστρέψει στο προπονητικό κέντρο και αμέσως θα ξεκινήσει η προετοιμασία για το επόμενο παιχνίδι.
Είναι ο πιο σκληρός κριτής του εαυτού του
«Ο Πεπ δε θα είναι ποτέ ικανοποιημένος», είχε πει ο Τιάγκο. «Δεν πρόκειται ποτέ να απολαύσει το ποδόσφαιρο, καθώς πάντα θα ψάχνει να δει τι πήγε στραβά και να το διορθώσει. Ο Πεπ δεν είναι ποτέ χαρούμενος. Είναι τελειομανής».
Ίσως αυτό να συμβαίνει επειδή η ήττα είναι σπάνιο φαινόμενο για τον Γκουαρδιόλα. Η συντριβή με 4-0 από την Ρεάλ πάντα θα τον «τρώει», καθώς αποφάσισε την τελευταία στιγμή να μην παρατάξει την ομάδα του με 3άδα στην άμυνα. Μαζί με τους συνεργάτες του, έβλεπε βίντεο μέχρι τις 2 τα ξημερώματα.
Κανένας δεν είναι πιο σκληρός κριτής από τον εαυτό του. Αν έχεις τέτοια εμμονή με το ποδόσφαιρο όπως ο Γκουαρδιόλα, τότε θα ήταν το ίδιο. «Το μόνο που κάνω είναι να κοιτάζω βίντεο με τους αντιπάλους», λέει. «Προσπαθώ να βρω τρόπους, ώστε να τους διαλύσουμε».